We mogen weer! Maar… doen we het ook?
Ik vraag me af of de meeste mensen die op de hand de heilige Communie ontvangen, wel weten dat er ook een “tongcommunie” bestaat. Hierbij wordt de heilige Communie ontvangen op de tong. En als mensen weten dat deze vorm van communiceren bestaat, wat is dan de overweging om dit niet te doen?
Enkele citaten
“Ik zeg u dat ik geen voorstander ben van de H. Communie in de hand, noch beveel ik het aan.” ~Heilige Paus Johannes Paulus II
“Er zou bij het uitreiken van de H. Communie op de hand een mirakel moeten gebeuren om te zorgen dat geen zonde wordt begaan doordat partikels van het H. Sacrament aan de hand blijven hangen of op de grond vallen.” ~Bisschop Juan Rodolfo
“Uit eerbied tegenover dit Sacrament, raakt niets het aan behalve wat gewijd is; vandaar zijn de corporaal en de kelk gewijd, en evenzo de handen van de priester, om dit Sacrament aan te raken. Vandaar dat het voor gelijk wie niet wettelijk is het aan te raken, behalve uit noodzaak, bijvoorbeeld, indien het op de grond valt of in een ander geval van nood.” ~H. Thomas van Aquino (Summa Theologiae, III, 82,3)
“Ik ben overtuigd van de noodzaak om de hostie opnieuw rechtstreeks in de mond te geven, zonder dat de gelovigen die aanraken (…) ik ben overtuigd van het knielen voor de communie als teken van respect” ~paus Benedictus XVI
Bijna twee jaar lang werd het Katholieke gelovigen ontzegd om de Communie op de tong te ontvangen. Een corporaal werd geadviseerd aan zij die de Heer écht niet wilden aanraken, maar de handcommunie werd ten zeerste ontmoedigd. Nu mag het echter weer: de heilige Communie wordt door alle priesters weer uitgereikt op de tong. Maar waarom doen zovelen dat dan niet?
De heilige was bedroefd en pijnlijk getroffen als ze zag dat Christenen de heilige Communie op de hand ontvingen.
Zoals je leest pleiten heiligen, kerkleraren en pausen dat de Communie slechts op één wijze kan worden ontvangen waarbij de hoogste eerbied in acht genomen wordt ten overstaan van de heilige Eucharistie, het Allerheiligste Sacrament, waaromheen ons hele geloofsleven bestaat. Een van hen is ook emeritus kardinaal Sarah, voorheen prefect van de Congregatie voor de Goddelijke Eredienst. Hij bepleit met grote toewijding dat mensen de eerbied weten terug te vinden voor de Daadwerkelijke Tegenwoordigheid van Christus in de Eucharistie, en zodoende geknield én op de tong de Communie ontvangen, zoals de Kerk in haar officiële documenten altijd heeft voorgeschreven en nog steeds doet.[1] De kardinaal haalt in zijn geschriften onder meer de Heilige Moeder Teresa aan, “die door niemand beschouwd zal worden als een traditionalist, fundamentalist of extremist”. Vol van verwondering en eerbiedige verering wilde Moeder Teresa het geconsacreerde lichaam van Christus niet aanraken. “Zij ontving de heilige Communie in haar mond als een klein kind dat zich liet voeden door haar God. De heilige was bedroefd en pijnlijk getroffen als ze zag dat Christenen de heilige Communie op de hand ontvingen. Is dit niet de aansporing die God zelf tot ons richt: ‘Ik ben de Heer, uw God, die uit Egypte geleid heeft. Doe uw mond wijd open, en Ik zal hem vullen’?”[2]
Ook ikzelf ontving lange tijd de Communie op de hand, totdat ik hoorde en las dat dit in feit een belediging is voor de Heer. Sindsdien ontvang ik de Communie geknield en op de tong.
De Communie op de hand is na het Tweede Vaticaans Concilie als eerste ingevoerd in Nederland en België. Men vond de tongcommunie “verouderd” en wilde een modernere aanpak. Direct werd aan alle eerste communicanten de handcommunie aangeleerd, gewone gelovigen onderwezen en priesters verzetten zich hier nauwelijks tegen. Dit in rechtstreekse ongehoorzaamheid aan paus Paulus VI, die deze praktijk niet toestond. Hij zag zich hier uiteindelijk toe gedwongen, toen de handcommunie wijdverbreid begon te raken en niet meer terug te draaien leek. Vandaag de dag is de handcommunie dan ook door de Kerk toegestaan, naast de tongcommunie. Men weet vaak niet beter dan dat de tongcommunie “ouderwets” of zelfs “overdreven” is, of men heeft er überhaupt geen weet van dat dit een vorm van communiceren is. Ook ikzelf ontving lange tijd de Communie op de hand, totdat ik hoorde en las dat dit in feit een belediging is voor de Heer. Sindsdien ontvang ik de Communie geknield en op de tong.
Er zijn echter ook praktische bezwaren. Bij de Communie op de hand is het onvermijdelijk dat partikels van het Heilig Lichaam verloren gaan. Je hand is zweterig, partikels blijven eraan plakken en als je je hand afveegt aan je broek, beland Christus’ Lichaam uiteindelijk in de wasmachine. Een onvoorstelbaar oneerbiedige manier om met het Allerheiligste (dat niet voor niets zo heet) om te gaan! Niet voor niets worden de kelk en de ciborie na de Communie met de grootst mogelijke zorg schoongemaakt en bewaard, opdat niets van het Allerheiligste Sacrament verloren gaat.
En dan is er nog je eigen beleving. Wie weleens knielt in de kerk, ervaart dit ongetwijfeld als bijzonder. Je voelt je nederig, dienend. Meestal kniel je als je bidt. Je lichaamshouding heeft veel invloed op hoe je alle andere zaken om je heen beleeft. Als dus gelovigen zouden knielen bij het ontvangen van de Communie, zouden zij des te meer beseffen dat het heel bijzonder is dat zij aan dit heilige ritueel mogen deelnemen! Laat staan wanneer zij de Heer ook nog in de mond gelegd krijgen door de priester, in plaats van Hem zelf aan te pakken met ongewijde handen.
Dus waarom staan wij er dan op om de Communie staande en in de hand te ontvangen? Waarom deze houding van gebrek aan onderwerping aan Gods tekenen? Aldus kardinaal Sarah.[3]
De heiligen gaven ons het voorbeeld. Zij zijn de voorbeelden die God ons geeft om na te volgen! Laten we dus als kinderen naderen, en nederig het Lichaam van Christus geknield en op de tong ontvangen. Ik nodig je uit om het tenminste eenmaal te proberen!
Michel
Wie meer wil lezen over de wijze van ontvangen van de heilige Communie, nodig ik van harte uit om de volgende websites eens te bekijken:
Apostolaat voor eerherstel van het Allerheiligst Sacrament: https://eerherstelheiligsacrament.org/
“Kardinaal Sarah roept op tot het knielend op de tong ontvangen van de H. Communie”, via RK documenten: https://www.rkdocumenten.nl/rkdocs/index.php?mi=680&nws=4167
“De werkelijke Tegenwoordigheid van Christus in de H. Eucharistie en de wijze van te communie gaan”, via RK documenten: https://www.rkdocumenten.nl/rkdocs/index.php?mi=600&doc=6878
“Communie ontvangen op de tong en geknield”, via RK documenten: https://www.rkdocumenten.nl/rkdocs/index.php?mi=600&doc=7643
[1] “Communie ontvangen op de tong en geknield”, via: https://www.rkdocumenten.nl/rkdocs/index.php?mi=600&doc=7643
[2] “De Werkelijke Tegenwoordigheid van Christus in de H. Eucharistie en de wijze van te Communie gaan”, via: https://www.rkdocumenten.nl/rkdocs/index.php?mi=600&doc=6878
[3] Ibidem