Review Sogenji Desu – verhalen uit een Japans zenklooster

Door: Linda

Waarschijnlijk verwacht je dit niet op een katholieke website, een review over een zenklooster. Maar voordat je oordeelt, wil ik toch zeggen dat ik een Bijbeltekst in dit boekje vond. Het boek is geschreven door Bertjan (een collega van mij) die een jaar in Japan is geweest in een Sogenji in het zenklooster. Ik wil met dit artikel kijken naar overeenkomsten.

Ik ben het boek gaan lezen omdat ik het op het bureau bij mijn werkgever zag liggen en heb het toen stiekem gepakt. Ik was er nieuwsgierig naar, want wat doen mensen dan in zo’n zenklooster?

Zoals ik het had begrepen is hij daar naar toe gegaan en had zijn baan opgezegd bij de gemeente. Een goede baan met goede verdiensten. Hij bevond zich onder een select groepje om naar Sogenji toe te gaan want niet iedereen werd er zomaar toegelaten. Er mochten zowel mannen als vrouwen in het klooster verblijven maar zij sliepen wel gescheiden en hadden beperkte ruimte.

Misschien zou hij het daar vinden wat hij zocht. Het leven in het zenklooster gaat over veel discipline en om hier mee om te leren gaan. Veel mediteren in verschillende stijlen met verschillende doeleinden en leven in een strak stramien met ook ‘saaie’ klusjes. Zoals vegen van de straat wat bij het klooster hoort als in het boek werd benoemd om zo deel te kunnen maken van de leefgemeenschap met zenmeesters. Er stond in het boek dat er rechtop en zittend wordt gemediteerd omdat je dan je longen optimaal kunt gebruiken en de lucht beter in- en uitademt.

Het is ook een eenvoudig en primitief leven. Je gebruikt alleen de kleding die je nodig hebt. En draagt geen handschoenen met mediteren in de kou. Douchewater is er ook beperkt. Ook zijn de maaltijden afhankelijk van wat er aan eten word geboden. Restanten groenten onder andere van ‘locals’ die de groenten verkochten en de restanten niet kwijt konden. Dus het ene moment is er een overvloed aan ui en zat dit in alle gerechten, het andere moment is er geen enkele ui te verkrijgen en kan dit dus ook niet in het eten worden verwerkt. Eten was de pot schaft dus.

Ook wordt er niet aan verspilling gedaan. Uien die aan het verrotten zijn, daar wordt naar gekeken hoe die alsnog kunnen worden verwerkt. Een voorbeeld van duurzaamheid.

Verder leken de leermeesters wel heel erg streng en maakten ze het niet gemakkelijk. Bertjan ervaarde volgens het boek het als niet gemakkelijk om zo stil te zitten en aan niets te denken. Het heeft hem veel moeite gekost om hiermee bezig te zijn.

Bertjan heeft ‘het’ uiteindelijk nog steeds niet gevonden in het zenklooster maar hij is wel begonnen en verder gegaan met de zoektocht. Een belangrijk gegeven is dat hij nu een collega is in de wijk als helpende plus. Dat betekent dat hij mensen helpt met wassen en aankleden en medicijnen aanreiken. Hij is niet meer teruggegaan naar zijn baan bij de gemeente.

En die Bijbeltekst dan?

Die werd gebruikt om te laten zien dat er iets overeenkomstigs was met het zenboeddhisme. Ik weet alleen meer welke het is omdat ik het boek gelijk aan een andere collega heb gegeven. Er werd ook op een gegeven moment benoemd dat al het leven met respect moet worden behandeld. Dat is ook wel te zien in de Bijbel.

Verder zijn er bij de katholieke kerk natuurlijk ook kloosters maar wordt er niet zittend als in het zenklooster gemediteerd. Maar het lijkt me dat daar ook structuren zijn om de dag door te brengen maar dan in gebed en een andere soort meditatie. Of je hebt de stiltekloosters.

Het mooie lijkt om de stilte op te zoeken op zo’n plek. En als je dat helemaal niet gewend bent, dan kan dat extra moeilijk zijn. Misschien de westerse wereld nog wel meer met alle prikkels.

Wil je meer artikelen lezen? Neem een abonnement op Omega Magazine. Kijk daarnaast ook op onze Instagram en FB-pagina