Paus Franciscus: celibaat gaat over ‘grote liefde’ en moet leiden tot vreugde
Paus Franciscus sprak tien jaar geleden op een zaterdag onverwacht 6.000 pelgrims toe die Rome bezochten en die een roeping aan het verkennen waren of onlangs hebben omarmd. Onder hen was Laura Keynes, die het volgende schreef:
We werden maar 12 uur van tevoren op de hoogte gesteld van de bijeenkomst. Toen paus Franciscus had gehoord van ‘het Jaar van het Geloofsbedevaart naar het Graf van Petrus voor novicen, seminaristen en mensen op beroepsreis’ zei hij dat hij hen wilde toespreken. De toespraak 6 juli viel samen met het verschijnen van zijn eerste encycliek, Lumen Fidei.
De paus sprak over het belang van het godgewijde leven in “een cultuur van het voorlopige, het tijdelijke”, en ook over de vreugde die te vinden is in een leven ten dienste van anderen – “een vreugde van de Heilige Geest, niet van de wereld”. Hij gebruikte sterke woorden voor religieuzen die wereldse dingen begeren: “Het doet me echt pijn als ik een priester of zuster zie met een luxe auto, het nieuwste model auto, het maakt me verdrietig,” zei hij. “We moeten op de fiets gaan. Goed, oké, een auto is nodig voor ons werk, maar neem er een die nederig is. Als je een mooiere wilt, denk dan aan de vele mensen die sterven van de honger.”
De nadruk op nederigheid en armoede is al een bekend thema van paus Franciscus, die zich richt tot een deel van de wereld dat in de ban is van de laatste mode, amusement en bezittingen, en een ander deel dat verstoken is van eerste levensbehoeften.
Tot de jonge mannen en vrouwen in het publiek die een gelofte van armoede overwegen in dienst van de Kerk zei hij:
Echte vreugde komt niet voort uit het hebben van dingen. Het komt voort uit een ontmoeting. Een ontmoeting met anderen. Vreugde komt voort uit een ontmoeting, uit het gevoel geaccepteerd, begrepen en geliefd te zijn. En van begrijpen en liefhebben. En dit is niet voor een moment, maar omdat de ander een persoon is. “Jij bent belangrijk voor mij” kan je alleen horen van iemand. God helpt ons dit te begrijpen. In de roeping van God zegt Hij: ‘Jij bent belangrijk voor mij, ik reken op jou.’
Hij herhaalde zijn wens voor een meer missionaire kerk: “Ik zou graag een kerk hebben die meer missionair is, niet zo kalm. Ga de mensen tegemoet, vooral degenen die het meest veracht, het meest ongelukkig zijn. Wees niet bang om tegen de stroom in te gaan: wees contemplatieve missionarissen,” zei hij, voordat hij scherpe kritiek uitte op degenen die hun roeping niet eerlijk beleven.
Om vreugdevolle getuigen van het Evangelie te zijn moet men authentiek zijn, uit één stuk. Dat is een ander woord dat ik u wil geven – authenticiteit. Jezus heeft het echt opgenomen tegen hypocrieten, zij die twee gezichten hebben. Er is niet veel voor nodig om met jongeren over authenticiteit te spreken, want zij willen authentiek en coherent zijn. Ze vinden het walgelijk om in de Katholieke Kerk priesters te vinden die niet authentiek zijn.
Hij raadde de biecht aan om zich te wapenen tegen hypocrisie:
Wees transparant met je biechtvader. Zeg altijd alles, wees niet bang. Het is zo triest als ik seminaristen of zusters zie biechten bij deze persoon, en hij gaat naar deze persoon, die persoon, een andere persoon – ze worden een pelgrim tussen biechtvaders om de waarheid te verbergen. Ik vertel u dit uit mijn persoonlijke ervaring. Ik heb veel gewijde personen meegemaakt die in deze val van hypocrisie trapten vanwege het gebrek aan transparantie.
“Als je een seminarist of novice te serieus, te verdrietig ziet, denk je bij jezelf ‘Hier klopt iets niet’,” voegde hij eraan toe. “Het betekent dat de vreugde van de Heer ontbreekt, de vreugde die tot dienstbaarheid leidt. Je wilt nooit een priester of zuster zien met een zuur gezicht.”
Nadenkend over wat de oorzaak van deze zuurheid zou kunnen zijn, voegde hij eraan toe: “Het is meestal een probleem van ontevredenheid. Het is een probleem van het celibaat.”
Paus Franciscus ging verder met uit te leggen wat kuisheid is en waar het toe dient:
Om je liefde aan Jezus toe te wijden, is een grote liefde, en het brengt ons bij de gelofte van kuisheid. De gelofte van het celibaat stopt niet op het moment dat je hem aflegt, hij gaat verder – matura matura matura – en rijpt geleidelijk aan tot pastoraal vaderschap, een pastoraal moederschap. Wanneer een priester geen vader is in zijn gemeenschap en een zuster geen moeder voor degenen met wie ze werkt, worden ze verdrietig, en dat is het probleem. Ik zeg u dus dat de wortel van het verdriet in het godgewijde leven het gebrek is aan vaderschap en moederschap – en dat gebrek leidt ertoe dat men slecht leeft in een toewijding die ons tot vruchtbaarheid moet brengen. Je kunt je geen priester of zuster voorstellen die niet vruchtbaar is – dat is een tegenstelling! De schoonheid van toewijding is vreugde.
Toen hij sprak over de vreugde van het gewijde leven benadrukte paus Franciscus de schoonheid van een leven dat in dienstbaarheid wordt geleefd. “Ga verder dan jezelf,” zei hij. “Ga vooruit met vreugde, en met de moed om de waarheid te zeggen. En de moed om uit jezelf te gaan om het Evangelie met pastorale vruchtbaarheid te kunnen verkondigen, zodat jullie geen uitgedroogde vrijsters worden.”
In een tijd waarin het godgewijde leven diep verkeerd wordt begrepen als iets dat een gezonde psychologische groei in de weg staat, en in een cultuur waarin een celibatair leven wordt gezien als een soort vrijgezel-zijn, zijn dit belangrijke woorden, die getuigen van de vrijheid die het celibaat biedt door een grotere mate van dienstbaarheid aan de ander mogelijk te maken: het uiteindelijke doel ervan is het algemeen welzijn.
Het originele artikel is vanuit het Engels vertaald. Zie: https://catholicvoicesmedia.wordpress.com/2013/07/11/pope-francis-celibacy-is-about-big-love-should-lead-to-joy/
Wil je meer artikelen lezen? Neem een abonnement op Omega Magazine. Kijk daarnaast ook op onze Instagram en FB-pagina